Bệnh lý dịch tả lợn châu Phi được cho là đã thường mọc từ năm 1907 và được mô tả lần đầu tiên vào năm 1921 ở Kenya. Căn bệnh lây nhiễm trong nội bộ khu vực châu Phi cho đến năm 1957, là thời điểm có báo cáo mọc dịch tại Bồ Đào Nha. Kể từ đó, căn bệnh bắt đầu lây truyền qua những nước châu Âu trong những năm 1980 và gần đây đã mọc tại Nga, Trung Quốc, Nhật Bản.
Mỗi ngày đều có báo cáo về phát sinh ổ dịch tả lợn châu Phi trên khắp thế giới. Ngày gần nhất có báo cáo về dịch tả lợn châu Phi tại Trung Quốc là ngày 07/09/2018 tại tỉnh An Huy và tính tới thời điểm hiện tại đã có khoảng 40.000 lợn mắc bệnh được tiêu hủy nhằm khống chế dịch. Bệnh lý dịch tả lợn châu Phi đã trở thành một thể hiện hữu với ngành chăn nuôi lợn ở các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
Vi rút dẫn đến căn bệnh dịch tả lợn châu Phi (ASFV) là một DNA vi rút, thuộc họ Asfarviridae. Đây là một loại virus khác hoàn toàn với vi rút gây căn bệnh Dịch tả lợn cổ điển (Classical swine fever virus – CSFV) là một loại ARN virus, thuộc họ Flaviviridae. ASFV điển hình dẫn đến nhiễm vào đại thực bào của lợn và gây nên dịch bệnh lớn cho đàn lợn nuôi và lợn rừng. ASFV bị vô hoạt ở nhiệt độ 60oC trong 20 phút, pH =11,5. Những hóa chất sát trùng thông dụng đều có thể tiêu diệt virus như ête, chloroform, NaOH 0,8%, clorin 3%, formalin 0,3% và những hợp chất chứa iod. Virus có khả năng tồn tại lâu dài trong máu, trong những mô bào và các sản phẩm thịt sống hoặc nấu không chín kỹ. Loài ve mềm (thuộc chi Ornithodoros) đóng vai trò vectơ truyền bệnh lý.
Lợn mắc vi rút dịch tả lợn châu Phi có tỉ lệ chết 100% - (ảnh Internet).
Bệnh dịch tả lợn châu Phi không lây truyền sang người tuy nhiên có thể dẫn đến căn bệnh và gây ra chết khá nhiều lợn dẫn đến thiệt hại to lớn nề cho ngành chăn nuôi lợn.
Biểu hiện lâm sàng của bệnh lý nghiêm trọng hay nhẹ phụ thuộc vào độc lực của vi rút gây căn bệnh. Virus độc lực rất cao thường tạo nên bệnh tại nguy cơ quá cấp tính và cấp tính với tỷ lệ chết lên đến 100%. Virus độc lực trung bình gây ra bệnh lý tại thể cấp và á cấp tính với tỷ lệ chết khoảng 60% trong khi bệnh lý nguy cơ mạn tính và ẩn tính thường tại virus độc lực thấp dẫn đến với tỷ lệ chết từ 2 – 10%. Lợn bệnh ở nguy cơ cấp tính thường có các triệu chứng như: Sốt cao (41-42oC), bỏ ăn, nằm nghiêng, tăng tần số hô hấp, nôn và chảy nước thị lực, nước mũi. Lợn xuất hiện các đám hoặc nốt xuất huyết tại tai, bụng, bẹn, đuôi và chân. Lợn có nếu táo bón rồi tiêu chảy, phân có thể nhày hoặc lẫn máu (có nguy cơ quan sát hiểu dính vào gốc đuôi). Về nhóm bệnh tích khi mổ khám có thể cho rằng nếu xuất huyết dưới da, sưng và xuất huyết ở hạch lâm ba khiến hạch lâm ba đỏ tím như cục máu (đặc biệt là hạch tại khu vực gần dạ dày, gan và thận). Xoang bao tim tích nước vàng, tràn dịch màng phổi, tích dịch ở xoang bụng. Phổi sung huyết hoặc xuất huyết thành đốm, khí phế quản tích bọt. Vỏ thận xuất huyết điểm. Dạ dày và ruột cũng xuất huyết thành đốm hoặc thành mảng.
Cho tới nay, vẫn chưa có vắc xin để phòng căn bệnh này do:
- những hiểu hiểu về điểm cảm thụ của vi rút ở tế bào đích còn khá hạn chế.
- Sự phức tạp trong hệ gene của virus.
- Thiếu quá phần lớn thông tin về mối liên hệ giữa nguy cơ dẫn đến bệnh và yếu tố dịch tễ học của nhóm bệnh.
Do đó, một chương trình hành động quyết liệt để phòng chống nhóm bệnh tùy thuộc vào những biện pháp an toàn sinh học là rất cần thiết. Sự kết hợp nghiên cứu giữa người chăn nuôi, bác sĩ thú y và các nhà khoa học càng trở nên đặc biệt quan trọng trong thời điểm này, khi bệnh dịch tả lợn châu Phi đã trở thành một mối nguy thực sự với ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam.
0 Nhận xét:
Đăng nhận xét